Μαυσωλείο του Μουσά Μπαμπά

Στον διατηρητέο οικισμό της Άνω Πόλης στην Θεσσαλονίκη βρίσκεται το οθωμανικό μαυσωλείο του Μουσά Μπαμπά, ένα από τα ελάχιστα μνημεία μαυσωλεία που χτίστηκε κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας και μαρτυρά το έντονο οθωμανικό παρελθόν της πόλης. Την Θεσσαλονίκη κατέλαβαν οι Οθωμανοί στις 29 Μαρτίου του 1430 και άσκησαν σημαντική επίδραση στην φυσιογνωμία της πόλης, καθώς ανέπτυξαν αρχιτεκτονικά κτίσματα ενός ισλαμικού κράτους, όπως τζαμιά, μιναρέδες, κρήνες, χαμάμ κ.α, συνθέτοντάς τον πολυπολιτισμικό της χαρακτήρα. 

Ο Τουρμπές Μουσά Μπαμπά που βρίσκεται στην Πλατεία Τερψιθέας της Άνω Πόλης είναι ένα ταφικό μνημείο (türbe = τάφος) οκτάγωνο κτίσμα με θόλο, που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα (περίπου 1527) και στο οποίο θάφτηκε ο Μουσά Μπαμπά, ένας άγιος μουσουλμάνος του τάγματος του Μπεκτασήδων δερβίσηδων. Η πλατεία της Τερψιθέας στην οποία είναι χτισμένο το μαυσωλείο, αποτελούσε τεκέ (μοναστήρι) των δερβίσηδων. Το τάγμα των Μπεκτασήδων αποτελούσε μια αντιδογματική αδελφότητα, όπου οι πρακτικές και οι θρησκευτικές πεποιθήσεις τους έρχονταν σε αντίθεση με τις αρχαίες παραδοσιακές άξιες καθώς το τάγμα τασσόταν υπέρ της γυναικείας ελευθερίας και κατά της πόλωσης και του φανατισμού προς τους θρησκευτικούς ηγέτες.

Το 2011 ξεκίνησε μια σειρά από επεμβάσεις που είχαν στόχο την αποκατάσταση των μορφολογικών χαρακτηριστικών του μαυσωλείου και ολοκληρωθηκαν το 2015 απο την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Επίσης, το Μαυσωλείο Μουσά Μπαμπά έχει κηρυχτεί μνημείο με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού.

Φωτογραφία: Καρτ ποσταλ απο το ψηφιακό αρχείο του Δήμου Θεσσαλονίκης

Πρώτη δημοσίευση του άρθρου στις 26-05-2013  στον ιστότοπο Displays of Culture